Procesja!

Jako, że dzień dziś w kul­tu­rze chrze­ści­jań­skiej świę­ty, tema­tycz­nie dopa­su­ję się do wsze­la­kich pro­ce­sji odpra­wia­nych. Sko­ro pro­ce­sje, to prza­śność… A prza­śność jakoś koja­rzy mi się z Rosją i wszę­do­byl­ski­mi dywa­na­mi na ścia­nach. W obra­zie, o któ­rym dziś chcia­łam wspo­mnieć co praw­da nie ma ścian, ale da się wyczuć nut­kę swoj­skie­go, wschod­nie­go kiczu. Nie, żebym coś do tego mia­ła. Nawet czu­ję pewien sen­ty­ment do tego typu sty­li­sty­ki i w pew­nym sen­sie nawet mnie ona roz­czu­la. Za to autor dzi­siaj pre­zen­to­wa­ne­go dzie­ła zde­cy­do­wa­nie prza­śny nie jest i kocham jego twór­czość bardzo.

Ilja Rie­pin, tudzież Repin, żył w latach 1844–1930. Pierw­sze nauki malar­stwa pobie­rał na wschod­niej Ukra­inie u miej­sco­we­go mala­rza ikon. W 1866 roku wyje­chał do Peters­bur­ga, gdzie roz­po­czął stu­dia na Cesar­skiej Aka­de­mii Sztuk Pięk­nych, w któ­rej póź­niej objął sta­no­wi­sko pro­fe­so­ra, a następ­nie rek­to­ra. Sła­wę przy­niósł mu nama­lo­wa­ny w 1876 roku obraz Bur­ła­cy na Woł­dze (bar­dzo pięk­ny!). Rie­pin uzna­wa­ny był za przed­sta­wi­cie­la realizmu.

Obraz, o któ­rym chcę wspo­mnieć, nosi tytuł Pro­ce­sja w guber­ni kur­skiej. Nama­lo­wa­ny został w latach 1880–1883. Arty­sta uka­zał tutaj nie­mal pustyn­ną dro­gę, przez któ­rą kro­czy pro­ce­sja. Wyda­rze­nie to odby­wa­ło się raz do roku. Prze­no­szo­no wte­dy iko­nę Mat­ki Boskiej z mona­ste­ru męskie­go w obwo­dzie kur­skim, zwa­nym Pustel­nią Korzen­ną do Kurska.

Tłum na obra­zie jest bar­dzo zróż­ni­co­wa­ny. Rie­pin przed­sta­wia prze­krój spo­łe­czeń­stwa rosyj­skie­go. Pod­czas pierw­sze­go poka­za­nia dzie­ła, wzbu­dzi­ło ono kon­tro­wer­sje, gdyż jeden z nio­są­cych iko­nę wyglą­da jak by był pijany.

A poni­żej jesz­cze iko­na, któ­ra była prze­no­szo­na z mona­ste­ru do Kur­ska. Tzw. iko­na Mat­ki Boskiej Znak.

Obraz Rie­pi­na został kupio­ny za rekor­do­wą sumę 10 tysię­cy rubli. Nabył go rosyj­ski mece­nas sztu­ki i kolek­cjo­ner, Paweł Trie­tia­kow. Two­rzył swo­ją kolek­cję od lat 50 XVIII wie­ku, aż w 1893 roku otwo­rzył w Moskwie muzeum nazwa­ne Pań­stwo­wą Gale­rią Trie­tia­kow­ską. To wła­śnie w tym miej­scu znaj­du­je się Pro­ce­sja w guber­ni kur­skiej. Poza owym dzie­łem eks­po­no­wa­ne są rów­nież inne dzie­ła Riepina.

Cie­ka­wost­ką jest, że po zaku­pie przez Trie­tia­ko­wa obra­zu, popro­sił on mala­rza, by zmie­nił dwie kobie­ty nio­są­ce pustą skrzyn­kę na iko­nę (nie wiem czy to facho­wa nazwa, ale niech będzie) na piek­ną dziew­czy­nę. Rie­pin odmówił.