Jak w tytu­le, Gisle­ber­tus to rzeź­biarz, któ­ry żył i two­rzył w XII stu­le­ciu we Fran­cji. Wybra­łam jego oso­bę, a w zasa­dzie kon­kret­ną reali­za­cję — zachod­ni tym­pa­non kate­dry w Autun — gdyż jest to dzie­ło, któ­re przez ten rok nie­ja­ko mnie ‘prze­śla­du­je’. Na począt­ku tro­chę narze­ka­łam, cho­ciaż sama doko­na­łam tego wybo­ru (piszę o tym nie­wiel­ką pra­cę), ale osta­tecz­nie czas, któ­ry poświę­ci­łam, żeby się dokład­nie przyj­rzeć owe­mu kawał­ko­wi kamie­nia spra­wił, że się w nim zako­cha­łam. Nie­ste­ty, nie było dane mi zoba­czyć na żywo, opie­ram się więc jedy­nie na zdję­ciach :( (więc sko­ro tak mi się podo­ba na zdję­ciach, na żywo musi być jesz­cze piękniejszy).

Czy­ta­jąc książ­kę autor­stwa Gri­vo­ta i Żar­nec­kie­go poświę­co­ną temu tym­pa­no­no­wi, doszu­ka­łam się infor­ma­cji, że Gisle­ber­tus pra­co­wał wcze­śniej przy poje­dyn­czych rzeź­bach w kate­drach Clu­ny i Veze­lay. Poza tym przy­pi­su­je mu się w zasa­dzie całą deko­ra­cję kate­dry św. Łaza­rza w Autun.

http://employees.oneonta.edu/farberas/arth/images/109images/Romanesque/Autun/lastjudg_tymp.jpg
http://employees.oneonta.edu/farberas/arth/images/109images/Romanesque/Autun/lastjudg_tymp.jpg

A to mój ulu­bio­ny frag­ment ze sce­ną Waże­nia dusz (tro­chę ucię­te skrzy­dła Micha­ła Anio­ła) i tymi bied­ny­mi duszycz­ka­mi, któ­re sto­ją za demo­nem przy­trzy­mu­ją­cym szal­kę wagi.

http://classconnection.s3.amazonaws.com/130/flashcards/700130/jpg/romanesque_-_last_judgement_detail_of_tympanum_gislebertus_st._lazare_autun_france1322623171381.jpg

Jeśli ktoś jest zain­te­re­so­wa­ny sze­rzej, pozo­sta­je mi ode­słać do książ­ki wspo­mnia­nych już Gri­vo­ta i Żar­nec­kie­go, któ­ra dostęp­na jest przy­naj­mniej w dwóch języ­kach — fran­cu­skim i angiel­skim. Po angiel­sku nosi ona tytuł Gisle­ber­tus: Sculp­tor of Autun. W Kra­ko­wie moż­na ją dostać w biblio­te­ce Mię­dzy­na­ro­do­we­go Cen­trum Kul­tu­ry, bądź w wer­sji fran­cu­skiej w biblio­te­ce Insty­tu­tu Histo­rii Sztu­ki UJ. Jeśli ktoś woli czy­tać po pol­sku, to obszer­ną pra­cę pt. Zachod­ni por­tal kate­dry świę­te­go Łaza­rza w Autun napi­sał Jacek Dębic­ki. Obie książ­ki mają dużo zdjęć, frag­men­tów tym­pa­no­nu i sche­ma­tów poma­ga­ją­cych roz­wi­kłać iko­no­gra­fię tego dzieła.

A w ramach cie­ka­wost­ki, na uwa­gę zasłu­gu­je fakt, iż twór­ca pozo­sta­wił na tym­pa­no­nie swój pod­pis pod posta­cią zda­nia: Gisle­ber­tus hoc fecit. Jest to bar­dzo rzad­kie dla epo­ki śre­dnio­wie­cza, dla­te­go wzbu­dza nie­ma­łą sen­sa­cję. Owe­go napi­su doszu­kać może­my się pomię­dzy nad­pro­żem, cen­tral­nie pod sto­pa­mi Chry­stu­sa. Naj­le­piej owej sen­ten­cji oczy­wi­ście szu­kać na dobrym powięk­sze­niu — po otwo­rze­niu foto­gra­fii tym­pa­no­nu z tego wpi­su da się ją dostrzec.